|
|
|
PERIEGETICA
De itinere Siculo discipulis instituendis (
 De itinere Siculo discipulis instituendis (VII)
Apud Syracusarum theatrum
Post meridiem, cum redierimus in
continentem, ad situm archaeologicum, cui antiquum nomen est
“Neapolis”, contendimus ut ante spectaculum tragicum
Graecae urbis reliquias visitemus. Primum theatrum admiramur ubi
operarii apparatu ligneo gradus operiunt ut commode spectatores
sedeant saxaque protegantur dum alii scaenam paraturi sunt. V
saeculo a.Ch. n., ex Colle Temenita excavatum, id exstructum est
quadriangulum, forma trapezii , ut fertur; iam tunc opera tragica
praebita sunt, ex quibus “Aetnaeae” et “Persae”
Aeschyli poëtae. Postea, III saeculo, Ieronis II tyranni
tempore, soli ferrei equini figuram sumpsit, denique Romanorum
adventu cavea semicirculata facta est. Subverso imperio
Romano, theatrum derelictum est et eius materies partim adempta
atque ad nova aedificia adiecta est; ante tria saecula ab
antiquitatis Graecae studiosis totius Europae repertum est,
deinde iterum refectum; ab anno MCMXIV post plurima saecla rursum
spectacula parata sunt ac nunc parantur.  Unum inter
maxima Graecorum theatra existimatur, in quo LXVII graduum series
numerantur in novem partes divisae, quarum nonnullae non labi
superfuerunt. Aedificii scaenici minima vestigia manent, orchestra
partim superstes est.
Pergimus autem ad Paradisi lautumias, cum
per semitas praetereamus sub arborum umbra in aëre prope
aestivo. Lautumiae a Romanis lapicidinae nominatae et carceres
fuerunt. Thucydides praeclarus rerum scriptor narrat Athenienses
a Syracusanis profligatos inclusos esse in lapicidinis laborantes
siti, fame, aestu intolerabili, gravissimo opere imposito.
Notissima est ima spelunca effossa “Auris Dionysii” a
summo artifice Caravaggio nuncupata, cuius ex hiatu gemitus a
captivis editos tyrannus crudelissimi ingenii fabulose fertur
auscultavisse. Nunc foramen peculiari auris specie putatur usui
fuisse ut sonitus repercussus proximi theatri sonoritatem
augeret. Quo tempore Syracusae potentissimae ac pulcherrimae
exstitisse existimantur.
Postea ad amphitheatrum Romanum regredimur,
aetatis incertae, secundum magnitudine post Flavium, amplius quam
Veronense et Puteolanum, sed sine dubio vetustate magnopere
corruptum.  Nam solum ima cavea permanet, quia
subsequentibus saeculis media et summa deletae sunt novis
aedificiis exstruendis. E reliquiis quam magnificum,ingens,
altissimum, mirandum fuerit tantum imaginari possumus. Non longe
nobis ostenditur Ara Ieronis, V saeculo a.Ch. n. aedificata,
monumentorum opus maximum, cuius basis partes ingenti amplitudine
superstites sunt, ex imo clivo saxeo Collis Temenitae excavatae,
quaeque Iovi Liberatori dicata. Sub Hispanorum imperio , Ara, ut
Amphiteatrum, saxis spoliata est. Tandem e situ archaeologico
eximus, occluso ingressu ante spectaculum tragicum.
Scripsit Lydia Ariminensis
|
|
|
