Annus
2 0 2 0


Ἠχοῦς ῥίζη

De origine verborum (XL)

ἦχος: sonus, sonitus, vox

Sicut in etymologiis perspiciendis saepe evenit, linguae res non modo spectantur, sed litterarum quoque mythica spectantur: ἒτυμον γὰρ τοῦτο τῆς φύσεως δεικνύται συλλογισμαίοις γλώσσης, quod verborum natura verum inquiritur atque litterarum αἶνοι ipso facto continentur. Quod primum verbi stirps ostendetur, postea nomina ex illo parta patebuntur.

Quae stirps ex illo ἠχή est, quod verbum sonum ipsum significat, unde τὸ ἦχος et ἡ Ἠχώ, quae vocem ipsam corpore nomineque conparat: digammon tamen Aeolicum ibi legitur, sicut apud Corynthios ϝᾶχυς, apud Arcades ϝᾶχος. Omnibus igitur vocibus digammon subest, sicut *ϝηχη *ϝηχος ac illud verbum ἰάχω, id est Latine clamo, ex hoc *ϝι-ϝαχω geminatione antiqua est, velut τίθημι ab illo *θημι. Quae voces ad illum vagitum includunt Latinum, quoius stirps *uag-, unde etiam vagire paritur, eadem est illorum Graecorum verborum.

Ad vocis emissionem omnia haec pertinent verba, quae, ut ante diximus, corpore per illam Echo fingitur: quam Naso in tertio suo Metamorphoseon enarrat atque de eius amore in Narcisso; quae post recusationem voce permutatur perpetua:

ille fugit fugiensque 'manus conplexibus aufer! 390

ante' ait 'emoriar, quam sit tibi copia nostri';

rettulit illa nihil nisi 'sit tibi copia nostri!'

spreta latet silvis pudibundaque frondibus ora

protegit et solis ex illo vivit in antris;

sed tamen haeret amor crescitque dolore repulsae; 395

extenuant vigiles corpus miserabile curae

adducitque cutem macies et in aera sucus

corporis omnis abit; vox tantum atque ossa supersunt:

vox manet, ossa ferunt lapidis traxisse figuram.

inde latet silvis nulloque in monte videtur, 400

omnibus auditur: sonus est, qui vivit in illa.

Narcissus dum fugiebat huic nymphae dicebat: “Noli me complecti! Antea mors eveniat mea quam tibi me amplecti liceat!” “Ne me spreveris!” nihil aliud Echo aiebat, quae in silvas latuit atque visum frondibus tegit speluncasque petebat umbrosas. Vim tamen amoris augebat corde contempta; dolor corpus omni supplicio anxit paulatimque id in aere usque ad ima dispergitur, ita ut eius vox et spolia restent: altera sub terra, altera super. Per montium iuga nemo eam aspicere potest, omnes tamen exaudiunt: vox illa modo superfuit, quae pro ea vivit.

Andreas Latine interpretatus est

Scripsit Didacus et Franciscus Ticinensis



Retro ad:

Novissima editio
Summum paginae