|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POESIS Purgatorii XXVIII : flumen Lethe Dantis Allagherii Divina Comoedia Jam cupidus lustrare intus circaque recessus Divini nemoris densos vivosque, novelli Frangentes oculis fulgentia tela diei; Haud mora, deserui ripam, campumque patentem 5 Exiguo ingressus passu, per lene ferebar Lente iter ambrosios exspirans undique odores. Dulce strepens, ulla mutari nescia caussa, Aura mihi frontem majore haud flaminis ictu Tangebat, quam si afflaret vis blanda Favoni; 10 Quam propter tremulae ac dociles levitate secunda. Quotquot erant, parili nutabant ordine frondes, ln partem versae, quam contra projicit umbram Mons sanctus primam; hauil tamen hae vertigine sparsae Sic, ut desinerent fastigia summa tenentes 15 Arte sua volucres uti, solilosque ciere Cantus; quae pleno fundentes gaudia corde. Excipere omnigenis certabant cantibus horas Primas sub foliis, quae edebant consona murmur, Quale audire melos facile est prope littora Classis 20 Conflatum hinc inde in ramis pineta per alta, Auster ubi Aeolio lenis se carccre solvit. Jamque per antiquae intuleram me devia silvae, Tarde progrediens adeo, ut jam scire nequirem, Qua veni, cum me vetuit procedere rivus, 25 Ad laevam modicis inflectens gramina lymphis ln ripas egressa suas. Pellucida quaevis Fontibus ex nostris aliquid concludere misti Unda videretur prae illa, quae illimis in imo Nil celat fundo; quamvis subfusca sub umbra 30 Perpetua excurrat, quae Solis lumina nunquam Nec Lunae patitur nemoris per ocapa vagari. Adductis pedihusque oculisque ego fluminis alveum Transsilui parvum, visurus laeta vireta Florida, tam vario discrimine picta colorum: 35 Atque huc mi occurrit, fieri ut quandoque videmus Quiddam improviso, quod cunctas pectore curas Attonito avertit. Nullis comitantibus ibat Ore canens mulier floresque a floribus ipsa Secernens, pede tacta hujus queis tota nitebat 40 Semita. Cui dixi: 0 mulier pulcherrima, amoris Quae facibus calefis, fronti si credere dignum est Cordis testanti sensus, ne huc abnue, quaeso, Ferre aditum propius ripam, ut, quae carmina cantas, Figere mente queam. Per te subit insula, per te, 45 Qualis erat spectanda, subit Proserpina in ipso Tempore, cum genitrix illam, ver illa serenum Amisit. — Voluti adductis vestigia plantis Collecta in choream vertit matrona retrorsum, Vixque pede ante pedem posito accessisse videtur: 50 Sic inter tlores ostroque auroque micantes Ad me conversa est, ut, quae defigit honeste Lumina humi, virgo, voluitque explere rogantem; Nam sic accessit, dulce ut modulamen iniret Aures, atque omnes dederit cognoscere voces. 55 At simulae venit, jucundi ubi fluminis undae Irrorant herbas, dignata est tollere vultum. Haud oculos credo Veneri micuisse nitore Tanto, cum praeter solitum haec se vulnere nati Districtam sensit. Dextra ridebat in ora 60 Opposita, manibus decerpens multa colorum Millia, quos alma emittit sine semine tellus. Tres circa passus sejunxerat omnis utrosque; Nec mare, quod mersa titulos deduxit ab Helle, Trajectum Xerxi, frenum cuicumque superbo 65 Nunc quoque, tantum odii est passum, ulterioris amore Ripae, a Leandro Seston spectante et Abydon, Quantum hic a me omnis, quod non patefacta dedisset Tunc iter unda mihi. — Vos hic nova pectora adestis, Illa ait, et forsan, quod me hac vidistis in ora, 70 Quae prius humanae naturae electa patebat Sedes, ridentem, mirantibus insidet anceps Cura aliqua; at veniunt a carmine Delectasti Lumina, quae nebulas possunt depellere mente. 0 tu, qui cunctis anteis, scitarier orsus, 75 Fare age, si quid vis aliud; nam solvere praesens Veni, quoad satis esse reor, quaecumque rogabis. Lympha, inquam, nemorisque sonus mihi pectora pugna Exagitant minuuntque fidem, quae increverat ante; Nam secus audieram fieri, ac quod vera monet res. 80 Illa mihi: Dicam, quo pacto haud evenit istud Absque sua caussa, quod tanto corda stupore Nunc tibi sollicitat, et quae tibi plurima nubes Officit, hanc tergam. Superorum bominumque voluta Sumina, illa ipsa placens per se sibi sola, creavit 85 Primum hominem dederatque bonis excellere factis, Atque istas sedes, aeternae ut pignora pacis. Ipsius ob vitium haud illi mora longa receptum Hic dedit; ob vitium in luctum moestumque laborem Et dulcem ludum et risum mutavit honestum. 90 Ne, quos progenerant isto sub monte, vapores Terrae et aquae, soliti solis sectarier aestum, Quoad licet, humanae conflictu bella cierent Naturae, idcirco meus hic conscendit in altum Huc usque: at parte ex illa, quam janua claudit, 95 Liber ubique manet. Sed nunc, quia lotus in orbem Cum prima coeli sphaera convolvitur aër, (Ni latere ex aliquo huic proprium interruperit obiex Circuitum) hoc alto in spatio, quod in nere vivo Immune et vacuum est, icitque et personat omnem 100 Hic motus silvam, quia plantis densa superbit: Et tantum plauta icta potest, ut repleat auram Virtute ipsa sua; et gyros deinde ipsa retexens, Hanc quatit. Altera humus, prout per se est digna, suive Naturam ob coeli, lit praegnans saeclaque gignit 105 Plantarum varia et varias prodentia vires. Nec vero posset vestris res mira videri, Si quando audierint aliquam hic sine semine noto Mittere radices plantam. Et tibi scire licebit, Lit sacer hic campus, quem calcas, semine abundat 110 Omnigeno, talemque solet concludere fructum, Qualem illic manibus non est convellere vestris. Nec quas cernis aquas, manant ex paupere vena, Quam vapor instauret glacie solvente rigorem, Ll fluvium, qui acquirit opes virc6quc remittit; 115 Sed fonte ex solido certoque erumpere pergunt, Et tantum accipiunt a summi numine regis, Quantum profundunt ex duplice parte reclusae. Ex una erumpit fluvius virtute repletus. Qui male factorum cunctorum oblivia spargit; 120 Ex alia, qui dat revocare et cernere mente Omnia facta pie et caste. Qui hinc, nomine Lethes Dicitur; Eunoes, qui illinc: neuterque suam vim Exercet, nisi si ante aliquis degustet utrumque. Et sapor istius superat genus omne saporum; 125 Et quamvis saturata satis tua cedere possit Jam sitis, haud ultra me nil retegente recentis, Id tibi praestabo gratis, quod consequa rerum Mi suadet ratio; tibi nec fore dicta putabis Jam mea cara minus, si haec exspalienlur aperte 130 Ultra promissum. Veteres, qui saecula vates Aurea cantarunt, victumque statumque beatum Forte in Parnasso, sunt somnia vana secuti. Humana hic radix semper fuit integra, semper Hic ver, hic quivis fructus, quaeque ire fluenta 135 Nectaris et vestri dicunt. Tunc ipse poetas Respexi comites, et laeto non sine risu Accepisse illos cognovi haec ultima dicta. Deinde oculis redii ad praestantem corpore Divam. (curavit Johannes Teresi) scripsit Abbate Dalla Piazza Vicentino |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
