De cannabi deque carnifice mediaevali

 

Camillo Sipowicz, cuius domum excusserint vigiles cannabim quaerentes, non raro videmur vivere medio aevo. Eo enim tempore severissime puniebantur omnes, qui vitam ad normam morum a civitatis regimine impositam non dirigerent. Quare ei dedicare vellem hoc Andreae Nowicki carmen:

 

Żył raz kat we wczesnym średniowieczu,

który świetnie w zawodzie swym się czuł.

Poniedziałek czy wtorek,

śmigał jego toporek,

gdy tak ciął od poranka aż po wieczór.

 

Ale inni, niechętni mu kaci,

tak szeptali wywierając nacisk:

– Zgarnia nasze złotówki,

nie dopuszcza do główki

z nas żadnego, a sam się bogaci!

 

Cóż, wiadomo, okrutni są i źli

ci, co pragną być od nas szczęśliwsi.

Gdzie trzeba, naciśnięto,

pilnego kata ścięto.

Tak koledzy kolegę wygryźli.

 

Lecz że kaci nie byli to dobrzy,

wkrótce topór i pieniek im obrzydł.

Zaprzestali ścinania,

wzięli się do wieszania,

odtąd dynda i hultaj, i łotrzyk.

 

Jeśli o mnie chodzi, to tam mnie nie

zadowala takie zakończenie.

Mało mnie to pociesza,

czy cię ścina, czy wiesza,

szubienica czy topór i pieniek.

 

Idem Latine:

 

Quidam carnifex medio aevo

exsultabat in opere saevo,

quoque die a mane

iam decapitans. Plane

fuit artifex is sine naevo.

 

Tamen alii, huic invidentes,

susurrabant maligna id mente:

– Omne collum is caedit,

quo rivalis nos laedit.

Brevi fames occidet nos lente!

 

Saepe dirum hi alunt rancorem,

qui te vident fortunatiorem.

Non sunt tuti invisi.

Noster caput amisit.

Sic tortores calcarunt tortorem.

 

Cum hi indolis essent non bonae,

mox secures emente caupone

malos laqueo pendunt

hisque corpus extendunt.

Nunc suspenditur fur cum latrone.

 

Quantum spectat ad me, care lector,

non hac mutatione delector.

Alterutrum vix malim,

puniantur ut mali

fracta gula aut capite secto.

Nicolaus Simonides